Geboren ‎11 aug 1934 Dordrecht‎, 89 jaar. Beroep: huisvestingsambtenaar. Woonplaats: Soest

Eigen code: BN, geboren ‎13 apr 1939 Dordrecht, overleden ‎07 jun 1995 Dordrecht‎, 56 jaar. Beroep: onderwijzeres / 2e kamerlid voor de PvdA in de periode 1977-1989. Woonplaats: Dordrecht
Wijnie Jabaaij was twaalf jaar werkzaam als onderwijzeres en daarna al s assistente van de districtskinderarts. Ze was politiek zeer actief i n de gemeente. Wijnie Jabaaij was overtuigd sociaal-democraat en een ono rthodoxe politica, tegendraads en met een kleurrijke eigen stijl. Haar v isie op de rol van de overheid bleek bijvoorbeeld uit het feit dat zij p rincipieel niets gaf aan collectes. Zij vond het een taak van de overhei d om geld ter beschikking te stellen voor instellingen zoals bijvoorbeel d de kankerbestrijding. Humor en zelfspot waren haar niet vreemd. Zij wa s geruime tijd lid van de Tweede Kamer. Ook was ze maatschappelijk actie f en vervulde een aantal afgeleide- en nevenfuncties. Wijnie Jabaaij wa s een zeer zelfstandige en onafhankelijke vrouw en die zoveel als mogeli jk de regie over haar eigen leven behield. Haar voornaamste aandachtsgeb ieden waren de vrouwenemancipatie, het minderhedenbeleid, de Nederlands e Antillen en ontwikkelingssamenwerking. Wijnie werd in Dordrecht door h aar partij zeer gewaardeerd. Dat bleek uit het feit dat men de Wijnbru g tijdens een verkiezingscampagne omdoopte in 'De Wijnie Jabaaijbrug'.

Na het voltooien van de lagere school en de hbs werd Wijnie Jabaaij opge leid tot onderwijzeres aan de Gemeentelijke Kweekschool aan de Binnen Wa levest in haar geboortestad Dordrecht en was geruime tijd werkzaam in he t lager onderwijs. De politiek trok haar al vroeg en zij werd in 1970 ka ndidaat gesteld voor de gemeenteraad door de afdeling Dordrecht van de P artij van de Arbeid. Zij werd gekozen en nam haar zetel in op 12 januar i 1971. Jabaaij was gemeenteraadslid tot 5 september 1978. Zij verzett e zich onder meer tegen de vestiging van Shell Chemie in Moerdijk. De ge meente Dordrecht was lang onwetend gehouden over de plannen van Shell. K ort voor het beëindigen van haar raadlidmaatschap op 15 september 1977 w erd zij gekozen tot lid van de Tweede Kamer der Staten-Generaal voor d e PvdA. Deze functie zou zij vervullen tot 14 september 1989. In de Kame r werd zij door de fractie belast met de portefeuilles minderhedenbeleid , emancipatiezaken, de Nederlandse Antillen en ontwikkelingssamenwerking .

Zij had soms moeite met de ijzeren fractiediscipline. Een enkele keer on ttrok zij zich aan stemmingen door zich te 'verbergen' achter het bekend e groene gordijn dat achterin de oude vergaderzaal van de Tweede Kamer h ing. Ook stemde zij soms met de oppositie mee zoals bijvoorbeeld in 198 0 bij de stemming over de motie Jansen (PPR). Daarin werd de regering ge vraagd om de kerncentrales in Borssele en Dodewaard te sluiten. De moti e werd tot haar spijt verworpen. Jabaaij vervulde ook een aantal met haa r werk als Kamerlid samenhangende functies. Zo was zij van 30 septembe r 1981 tot eind 1982 en van 18 september 1986 tot 14 september 1989 onde rvoorzitter van de vaste Kamercommissie voor de relaties met de Nederlan dse Antillen en Aruba.

Vanuit haar feminisme en haar betrokkenheid bij de Nederlandse Antille n had zij veel aandacht voor de positie van vrouwen aldaar. Terugkijken d op haar tijd als Kamerlid meende ze dat het een 'hard bedrijf' was. Z e voelde zich soms beschadigd door het politieke handwerk. In het VPRO-m arathoninterview uit 1991, citeerde ze een dichtregel van Albert Verwe y (1865-1937) die zij zich te binnen bracht op moeilijke momenten: 'Wi e waarlijk leeft heeft in zijn hart een onvernietigbare veer, een still e kracht die iedere weerstand tart'. Toen de PvdA tijdens de kabinette n Lubbers I en II in de oppositie zat, verscheen zij in rouwkleding in d e Kamer. De PvdA kreeg weer regeringsverantwoordelijkheid in het kabine t Lubbers III. Wijnie betrad de vergaderzaal nu in een vuurrood jasje. T ussen 1975 en 1977 was ze lid van de partijraad.

Zij was de eerste die tot ontsteltenis van vele Kamerleden hardop "kut " zei in een commissievergadering. Niet als scheldwoord of als uiting va n boosheid of teleurstelling maar omdat een aantal voornamelijk mannelij ke Kamerleden een debat voerde over de toestemming voor vaginale visitat ie van in dit geval zigeunervrouwen. In die groep wilden wel eens paspoo rten 'zoekraken'. De dames zouden misschien haar paspoorten in hun vagin a kunnen bewaren meende een Kamerlid. 'Jongens, jongens, jullie denken t och niet echt dat je een paspoort in je kut kunt steken' reageerde een b oze Jabaaij.

Op het terrein van de vrouwenemancipatie was zij zeer actief, onder mee r in de Rooie Vrouwen in de Partij van de Arbeid. Zij was geruime tijd b estuurslid en voorzitter van de Rooie Vrouwen van het gewest Zuid-Hollan d. In het land hield zij talloze spreekbeurten en liet zich daarbij vaa k vergezellen door een aangeklede etalagepop, soms Marie geheten, soms W illemijn. Beide hadden een tas met eigen attributen bij zich en beide we rden tijdens spreekbeurten laag voor laag ontkleed. Samen met de voorwer pen uit de tas illustreerde Wijnie de rollen, eisen en verwachtingen di e ten aanzien van de vrouw bestonden. Willemijn kwam uit wat 'betere' kr ingen en was met een agoog getrouwd wat weer aanleiding gaf tot andere a nalyses dan bij Marie, een wat volkser type. Wijnie zette zich in voor h et feminisme maar hield haar eigen stijl: goed gekleed en gekapt, opgema akt en zoals ze zelf zei: 'het liefst gehuld in een wolk Chanel no.5'. S ommige feministes hadden daarvoor weinig begrip. In een tuinbroek versch ijnen achtte Jabaaij echter een vorm van minachting voor haar publiek. N aast het Kamerlidmaatschap en de daarmee samenhangende functies vervuld e zij ook onbetaalde nevenfuncties. Zo was zij onder meer lid van het be stuur van het Gemeenteziekenhuis in Dordrecht en bestuurslid en vice-voo rzitter van het bestuur van theater 'De Appel' in Den Haag.

In 1989 werd bij haar de diagnose multiple sclerose gesteld. Deze ziekt e zou haar in een rolstoel doen belanden. Dat dwong haar het Kamerlidmaa tschap op te geven. Langzamerhand raakte zij linkszijdig verlamd. ('ik b en vast te links geweest') De ziekte maakte haar langzaam steeds meer af hankelijk van de hulp en zorg van anderen. Die zorg werd haar geboden do or professionals maar ook door haar vrienden en familie. Zij beijverde z ich voor de oprichting van een centrum voor multiple sclerose patiënte n en research waaraan grote behoefte was. Dat centrum kwam er ook, maa r dat heeft Wijnie niet meer meegemaakt. Ze was woedend op haar PvdA toe n die instemde met een korting op de voorzieningen voor gehandicapten. T och bleef zij positief en voor zover mogelijk ook actief en haar gevoe l voor humor verliet haar niet.

Toen zij ook nog een hersenbloeding kreeg vond zij dat het genoeg was ge weest en koos voor euthanasie. Tot het eind voerde zij zelf de regie. O p 7 juni 1995 stierf Wijnie Jabaaij rustig en sereen in aanwezigheid va n haar kinderen. Op haar crematie gebeurde iets bijzonders. VVD- Kamerli d Erica Terpstra, met wie Wijnie goed bevriend was, zong daar de Interna tionale zoals zij Wijnie had beloofd te zullen doen.

Onderscheiding:
Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw. (1990). Minister Ien Dales k wam haar die thuis persoonlijk uitreiken. Ze was daar trots op en zett e de medaille onder een glazen stolp.